SZACHY

wladek

-
Uczmy się szachów bez dogmatów! (2)

Szachy w Polsce, Szkolenie
21 lutego 2013

Jerzy Konikowski

Królewska gra jest pełna przeróżnych „teorii”, które stworzono już bardzo dawno i zostały przez niektórych szkoleniowców przyjęte bezwarunkowo i niepodlegające podważaniu. Hamuje to twórczy rozwój tych szachistów, którzy szkoleni przez mało elastycznych i nieoświeconych trenerów przejmują te nauki za pewnik.

Jedno jest pewne. Takich trenerów trzeba uświadamiać, że królewska gra uległa od lat dużemu rozwojowi i obecnie gra się w inne szachy, niż to było 100 lat temu. W tej sytuacji jasne jest, że pewne dawne dogmaty straciły na swej pierwotniej „wartości”.

Kilka lat temu uczestniczyłem w zgrupowaniu szkoleniowym niemieckich trenerów. Ówczesny trener niemieckiej kadry arcymistrz Klaus Darga pokazał pewną swoją partię z młodości. W krytycznej sytuacji miał duży problem z wykonaniem posunięcia. Rozważał ruch skoczkiem na skraj szachownicy, lecz był do tego stopnia „skażony” wskazaniem Siegberta Tarrascha – skoczek na bandzie to hańba szachów – że tego posunięcia ostatecznie nie wykonał. A był to najlepszy ruch, który dawał mu wielką przewagę.

Szef niemieckich trenerów na koniec swojego wykładu dał nam radę: „Koledzy, nie dajcie się omamić dogmatami, których w szachach jest wiele. Bądźcie elastyczni i w takim duchu trenujcie swoich podopiecznych”!

W nowoczesnej teorii otwarć jest wiele przypadków, kiedy skoczek idzie na na skraj szachownicy, ponieważ jest to najlepsze lub nawet jedyne rozwiązanie w danej sytuacji. Znając dobrze teorię debiutów unikamy jakiś absurdalnych przykazań przeszłości!

Inne wskazanie dla początkujących szachistów jest: „Szybko rozwijaj wszystkie figury i zabezpiecz króla”. Tutaj trzeba także wyjaśnić swym podopiecznym, że to jest ogólna zasada. Tymczasem nie zawsze trzeba tak fanatycznie podchodzić do tej kwestii. Są bowiem otwarcia i warianty, gdzie jedna strona zostawia króla w centrum i atakuje skromnymi środkami bojowymi. Trzeba więc młodych adeptów szachów uczulać na te problemy, że gra królewska jest bardzo bogata w twórcze możliwości i nie wolno ją traktować w sposób doktrynerski!

Przy tej okazji pewna historyjka opowiedziana przez Kazimierza Makarczyka na jednym obozie kadry juniorów z moim udziałem. Zapewniał nas, że jest ona prawdziwa. Mistrz Dawid Przepiórka był fanatykiem szybkiego wykonania roszady. Nawet jeśli pozycja tego nie wymagała, on zabezpieczał najpierw swego monarchę. Pewnego razu koledzy postanowili mu zrobić kawał. Ustawiono dość skomplikowaną pozycję i wszyscy udawali, że jest ona obiektem ich wspólnej analizy. Do klubu wszedł Dawid Przepiórka i z miejsca się tym zainteresował. „Mistrzu, co by pan zaproponował białym w tej pozycji?” – zapytał jeden z uczestników analizy. „Roszada jest możliwa do wykonania?” – wolał się upewnić Przepiórka. „Tak jest” – padła odpowiedź. „No to panowie, nie ma się co zastanawiać” – i mistrz wykonał roszadę. W tym momencie wszyscy wybuchnęli gromkim śmiechem i ktoś wyjaśnił takie zachowanie. „Mistrzu nam się wydaje, że białe w tej pozycji matują w dwóch ruchach!”.

Oczywiście Dawid Przepiórka ze zrozumieniem przyjął żart kolegów. Ale ten przykład świadczy, że w szachach naprawdę nie ma miejsca na jakieś dogmatyczne przyzwyczajenia. Szachista musi być szkolony wszechstronnie!

Jeszcze jedna doktryna: „Nie wprowadzaj za szybko do gry hetmana. Najpierw rozwijaj lekkie figury”. W obecnych czasach jest to absurdalna teoria. Jest bowiem wiele debiutów, gdzie do boju wkracza szybko nasza najsilniejsza figura i to ściśle jest związane z danym otwarciem czy wariantem.

Jako początkujący szachista przygotowałem białym kolorem „Debiut centralny” po ruchach
1. e4 e5 2. d4 exd4 3. Hxd4 Sc6 4. He3 z następnym Gc1-d2 , 0-0-0 i szybkim atakiem na partnera. Dla mało doświadczonego zawodnika było to idealne otwarcie, w którym strategia gry była prosta. Tym otwarciem odniosłem wiele zwycięstw.

W części 1 nowej serii Ciekawostki Debiutowe wydawnictwa Penelopy zaproponowałem dwa interesujące otwarcia dla młodych i jeszcze mało doświadczonych graczy z łatwym do zrozumienia planem gry: 1. e4 c5 2. d4 cxd4 3. Hxd4 Sc6 4. He3 (lub 4.Ha4) z następnym Gc1-d2 i 0-0-0 oraz 1. e4 c6 2. Sc3 d5 3. Hf3 również z szybką roszadą w długą stronę.

W wprowadzeniu napisałem: W obu grach biały hetman bardzo wcześnie wchodzi do akcji, co jest właściwie zaprzeczeniem ogólnych zasad w szachach, które zalecają włączenie najsilniejszej figury do działania dopiero w późniejszej fazie partii.

Współczesna teoria szachowa elastycznie podchodzi do tych problemów i wyklucza dogmatyczne traktowanie różnych otwarć. Są systemy, w których zaleca się właśnie szybką aktywizację hetmana, aby w ten sposób już na początku partii wkroczył do gry i wziął udział w bezpośrednim ataku na nieprzyjacielskiego króla.

Włączając do swego repertuaru debiutowego oba omawiane systemy – można ominąć bogato rozpracowane i bardzo znane główne warianty. W grę wchodzi jeszcze jeden ważny aspekt: zaskoczenie! Nawet, mało doświadczeni zawodnicy, mogą z powodzeniem wykorzystać ten motyw w swych pojedynkach. Przeciwnik, nawet silniejszy, z braku odpowiedniej wiedzy może się pogubić w zawiłych niuansach tych mało jeszcze znanych wariantów i wybrać słabsze rozwiązania. To są więc dodatkowe atuty młodych graczy, którzy mogą dzięki temu toczyć równorzędną walkę, nawet przeciwko silnym mistrzom….
---

wladek

--
Trening dla Naszych GM-ow -- jak nalezy matowac Skoczkami!

Poznaj promocje i matowanie Skoczkami!

11 - P1263339
Autor : Mark Kirtley
Ideal-Mate Review 04-06/1988
--------------------

_2

Mat w 4 posunieciach - #4 --- pozycja -- po 2 pos. 1. c8=S - Hxc8 2. bxc8=S - Kd7

Rozwiazanie

1. c8=S+ -- Hxc8+
2. bxc8=S+ - Kd7 --- diagram -- 2
3. f8=S+ --- Sxf8
4. gxf8=S - mat --- diagram -- 3

Keywords:
Promotion (SSSS) -- promocja -- 4 razy Skoczki

----- Siatka matowa -- do zapamietania

---- diagram -- 3
1. c8=S+ - Hxc8+ - 2. bxc8=S+ - Kd7
3. f8=S+ - Sxf8 - 4. gxf8=S - mat
--
Poznaj prawidlowe zapisywanie promocji w szachach.
--
[link widoczny dla zalogowanych]
-
Trening matowania Skoczkami jest potrzebny...
dla przykladu :
Zakonczenie partii szachowej IX runda -- [b]GM M. Dziuba -- w Reykjaviku 2013.

---

wladek

--
To tylko propozycja... -- dla instruktorow szachowych...

Chess > Laszo Polgar > 1104 strony waga jednej cegly.
5334 Diagramy

Ksiazka dla instruktora szachowego -- niezbedna
---

_2

Mat w 4 posunieciach - #4 -- - 1. a8=G!- Ga7 - 2. Gcb7+ - Kb8 - 3. Sb4 - - 4. Sa6#

Rozwiazanie

1. a8=Goniec! - Ga7
2. Gc6-b7+ - Kb8
3. Sd3-b4! - c5 - 4. Sa6 - mat --- diagram -- 2
3. Sb4 --- Gg1 - 4. Sc6 - mat

Kazda wielochodowka musi pokazywac na diagramie
siatke matowa ( lub patowa ) by szachista nie meczyl sie
ze zrozumieniem Szachow!

Gdyby ksiazki szachowe mialy pozycje matowe na diagramach , to zrozumienie
szachow przez spolecznosc w Polsce bylaby wielokrotnie wieksza , niz jest to obecnie.
O tej waznej sprawie , nie ma nigdzie napisane ani slowa u Naszych trenerow.
-----

wladek

-
Kombinacja matowa -- w trzech posunieciach -- #3

Chigorin - NN, 1894
-

1-2

--- DIAGRAM -- 1
MAT W 3 POSUNIECIACH - #3 -- ---- 1. Gc4+ - Wf7 - 2. gxf7+ - Kf8 - 3. He8! - mat

Rozwiazania na diagramach
-

3-4

-- diagram -- 3
1. Gc4+ -
Hxc4 - 2. He8+ - Sxe8 - 3. Wf8# -- -- 1. Gc4+ - Wf7 - 2. gxf7+ - Kh8 - 3. f8=W! - mat

Diagram -- 2
Hetman matuje na polu _e8 --- Skoczek _g7 jest związany.

Diagram -- 4 ----> Dodatkowa Wieża matuje na polu _f8
Wieża powstała wyniku promocji -- biały pionek przemienił sie w Wieże.

Proponuje tak prowadzić lekcje Szachów w Szkołach Podstawowych -- klasy I - II - III

[link widoczny dla zalogowanych]
--

wladek

-
Kompozycja szachowa --- uczy układania siatek matowych!

Autorzy:
S.Milewski -- Obierak -- Turlej [Katowice]
---

1_2

Diagram -- 1
Pomocniczy mat w 3 posunieciach - h#3 -- -- 3. Gd4! - Kxf4 - mat -- Diagram - 2
4 rozwiazania!

Rozwiazanie

1. Ke5! -- Wh3
2. Kf5 - Wh5 - 3. Kg4 - Gf3 - mat -- Diagram - 5

1. a1=G! -- Kf3
2. Kd5 - Wc6 - 3. Gd4 - Kxf4 - mat -- Diagram - 2

1. e1=G!+ - Kf3
2. Gd2 - Wc4 - 3. Kd3 - Gf1 - mat --- Diagram - 3

1. e1=S! - Wc5
2. Sf3 - Wd5 - 3. Ke4 - Gxf3 - mat --- diagram - 4

3_4

----- diagram -- 3
2. Gd2 - Wc4+- 3. Kd3 - Gf1 mat ---- 1. e1=S - Wc5 - 2.Sf3 - Wd5+- 3.Ke4 - Gxf3#

Trzy słabe promocje dwa Gońce i Skoczek
--